Sprawozdawczość w Polsce to obowiązkowy element prowadzenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy muszą regularnie składać sprawozdania finansowe i podatkowe, zgodnie z wymaganiami prawa. Obowiązki sprawozdawcze różnią się w zależności od rodzaju firmy, jej wielkości oraz zakresu działalności.
Sprawozdawczość finansowa
Firmy w Polsce zobowiązane są do składania rocznego sprawozdania finansowego, które obejmuje:
- Bilans – prezentuje aktywa i pasywa na konkretny dzień.
- Rachunek zysków i strat – pokazuje przychody, koszty i wynik finansowy.
- Zestawienie zmian w kapitale własnym – obrazuje zmiany w strukturze kapitału.
- Rachunek przepływów pieniężnych – przedstawia przepływy gotówkowe w skali roku.
Sprawozdania muszą być zgodne z przepisami polskiego prawa bilansowego, opartymi na MSSF (Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej) lub Krajowych Standardach Rachunkowości (dla MŚP).
Sprawozdania uproszczone dla mikro i małych firm
Mikro i małe przedsiębiorstwa mogą korzystać z uproszczonej sprawozdawczości, ograniczonej do bilansu oraz rachunku zysków i strat.
Definicje wg prawa:
- Mikroprzedsiębiorstwo – roczny przychód do 2 mln euro (w przeliczeniu na PLN).
- Małe przedsiębiorstwo – roczny przychód lub suma aktywów do 10 mln euro i zatrudnienie poniżej 50 osób.
Audyt sprawozdań
Firmy niezaliczane do mikro lub małych mają obowiązek przeprowadzania corocznego audytu sprawozdań finansowych. Dla mniejszych firm audyt nie jest wymagany, ale może być konieczny np. przy ubieganiu się o kredyt lub inwestycję.
Sprawozdawczość podatkowa
Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)
Osoby fizyczne prowadzące działalność (JDG) składają roczne deklaracje PIT. W zależności od wybranej formy opodatkowania mogą też składać raporty miesięczne lub kwartalne.
Podatek VAT
Podatnicy VAT muszą składać deklaracje VAT miesięcznie lub kwartalnie. Sprawozdanie zawiera: naliczony i należny podatek; dane o transakcjach z kontrahentami; informacje o korektach i zwrotach.
Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)
Spółki składają deklaracje CIT kwartalnie lub miesięcznie (w zależności od dochodów i statusu podatnika). Po zakończeniu roku podatkowego obowiązkowa jest roczna deklaracja CIT. Dodatkowo, firmy płacą miesięczne zaliczki na podatek dochodowy.
Składki na ubezpieczenia społeczne
Przedsiębiorcy zatrudniający pracowników muszą comiesięcznie raportować do ZUS informacje o:
- składkach emerytalnych;
- składkach chorobowych;
- składkach wypadkowych;
- składkach na Fundusz Pracy.
Raporty obejmują dane o liczbie pracowników, wysokości wynagrodzeń oraz sumie składek.
We will prepare reports – quickly, accurately, legally
PIT, CIT, VAT, ZUS — we take care of everything. We work with individual entrepreneurs (JDG), LLCs (Sp. z o.o.) and other forms of business.
Sprawozdania z zakresu prawa pracy
W zależności od branży i liczby pracowników mogą być wymagane dodatkowe raporty:
Raport o warunkach pracy
kontrola zgodności z przepisami prawa pracy.
Raport o wynagrodzeniach
przekazywany do organów państwowych do celów statystycznych i kontrolnych.
Główne instytucje przyjmujące raporty
KAS
Deklaracje podatkowe (PIT, CIT, VAT);
ZUS
Raporty o składkach;
GUS
Sprawozdania statystyczne, np. zatrudnienie, wynagrodzenia.
Elektroniczna sprawozdawczość
Większość deklaracji w Polsce składana jest elektronicznie za pomocą dedykowanych systemów:
e-PIT
Dla JDG i osób fizycznych;
e-Deklaracje
Dla CIT, VAT i innych podatków;
ZUS PUE
Do rozliczeń składek i komunikacji z ZUS.
Sprawozdawczość firmowa w Polsce obejmuje szereg obowiązków wobec różnych instytucji.
Rodzaj wymaganych raportów zależy od skali działalności, obrotów i zatrudnienia. Dla uniknięcia sankcji warto prowadzić dokumentację systematycznie i korzystać z dostępnych narzędzi elektronicznych.
