System podatkowy w Polsce charakteryzuje się różnorodnością podatków nakładanych na osoby fizyczne, przedsiębiorców oraz osoby prawne. Składa się z kilku poziomów – krajowego, lokalnego i gminnego – z których każdy ustala własne stawki i zasady. Poniżej przedstawiono główne elementy polskiego systemu podatkowego.
Główne rodzaje podatków w Polsce
Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)
W Polsce stosowana jest progresywna skala podatkowa dla osób fizycznych. Wysokość podatku zależy od rocznego dochodu:
- Dochody do 120 000 zł – stawka 12%.
- Dochody powyżej 120 000 zł – stawka 32%.
W przypadku osób zatrudnionych, podatek jest pobierany przez pracodawcę w systemie PAYE (pay-as-you-earn). Ponadto w Polsce funkcjonują ulgi podatkowe, m.in. dla osób do 26. roku życia, które są zwolnione z PIT do kwoty 85 528 zł rocznie.
Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)
Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) w Polsce ma następujące stawki:
- Stawka podstawowa – 19%.
- Stawka obniżona – 9% dla firm, których roczny dochód nie przekracza 2 mln zł.
Dla niektórych rodzajów działalności istnieją specjalne stawki i ulgi, np. dla małych i średnich przedsiębiorstw. Polska oferuje również zachęty podatkowe dla inwestorów w sektorach wysokich technologii i innowacji.
Podatek od towarów i usług (VAT)
Standardowa stawka VAT w Polsce wynosi 23% i obejmuje większość towarów i usług. Obowiązują także stawki obniżone:
- 8% – na niektóre produkty i usługi (np. żywność, produkty medyczne).
- 5% – na książki, gazety, niektóre leki.
- 0% – na eksport i niektóre operacje kryptowalutowe.
Nowe firmy mogą korzystać z uproszczonego systemu VAT, który redukuje koszty administracyjne na wczesnym etapie działalności.
Składki na ubezpieczenia społeczne
Pracodawcy i przedsiębiorcy w Polsce są zobowiązani do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, w tym:
- Emerytalne – 19,52% dochodu.
- Chorobowe – 2,45%.
- Wypadkowe – w zależności od rodzaju działalności.
- Na wypadek bezrobocia – 2,80%.
Składki są potrącane z wynagrodzenia pracownika lub dochodu przedsiębiorcy, w zależności od formy prowadzenia działalności.
Podatki lokalne
Gminy w Polsce mają prawo nakładać określone podatki, takie jak:
- Podatek od nieruchomości – ustalany na podstawie wartości nieruchomości i lokalnych przepisów.
- Podatek od środków transportu – dla firm posiadających pojazdy mechaniczne.
Inne podatki
- Podatek od spadków i darowizn – stawki od 3% do 20% w zależności od stopnia pokrewieństwa.
- Akcyza – na wybrane towary, takie jak alkohol, wyroby tytoniowe, paliwa.
- Podatek od transakcji finansowych – dotyczy niektórych operacji rynkowych.
Specjalne reżimy podatkowe
W Polsce dostępne są uproszczone systemy dla małych przedsiębiorców, które zmniejszają obciążenia administracyjne:
2%
Podatku od dochodów ze sprzedaży produktów przetworzonych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego z własnej uprawy i hodowli.
3%
Podatku od dochodów z działalności handlowej i gastronomicznej.
5,5%
Podatku od dochodów z działalności budowlanej.
Ulgi i możliwości inwestycyjne
Polska oferuje przedsiębiorcom szereg ulg podatkowych, w tym:
- Ulgi na działalność badawczo-rozwojową (B+R) dla firm inwestujących w innowacje.
- Preferencyjne stawki dla startupów w pierwszych latach działalności.
System podatkowy w Polsce jest stosunkowo przejrzysty i umożliwia przedsiębiorcom wybór spośród różnych reżimów podatkowych, w zależności od formy działalności. Główne podatki takie jak PIT, CIT i VAT mają jasno określone stawki, a dostępne ulgi pozwalają na zmniejszenie obciążeń, zwłaszcza dla małych firm i startupów.
Płać mniej – zgodnie z prawem
Nasi eksperci pomogą Ci uniknąć nadpłat wykorzystując wszelkie dostępne w Polsce instrumenty podatkowe.
